Blog

CLASSIC LIST

dyskiliotita-aimorroides-xeirourgos-charisis-christos-thessaloniki.jpg


Notice: Undefined variable: dash in /home/christos/public_html/wp-content/themes/medicare/views/post-list-standard.php on line 75

Στο μυαλό πολλών ανθρώπων η δυσκοιλιότητα μπορεί να συγκαταλέγεται στα «απλά» προβλήματα υγείας, σαν τον πονοκέφαλο, συχνά δε αστειευόμαστε και μ’ αυτήν. Η αλήθεια είναι όμως ότι η χρονιότητα της κατάστασης αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, με εκατομμύρια επισκέψεις σε γιατρούς. Εκτός του ότι μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα σοβαρών παθήσεων (πολύποδες ή και καρκίνος του εντέρου), η ίδια η ύπαρξή της μπορεί να προκαλέσει εκτός από σημαντική έκπτωση της ποιότητας ζωής και μια σειρά άλλων χειρουργικών προβλημάτων (αιμορροϊδοπάθεια, ραγάδα πρωκτού, πρόπτωση ορθού, ακόμα και κήλες λόγω χρόνιας αυξησης της πίεσης στην κοιλιά, όπως επίσης και στο σχηματισμό εκκολπωμάτων στο παχύ έντερο).

Η δυσκοιλιότητα δημιουργείται από υπερβολική παραμονή των κοπράνων στο παχύ έντερο, η λειτουργία του οποίου είναι να επαναρροφά νερό και να αφυδατώνει τα κόπρανα. Έτσι προκαλείται η παρουσία πολύ σκληρών κοπράνων, αυξημένο χρονικό διάστημα μεταξύ των κενώσεων, μεγάλη πολλές φορές δυσκολία στην αφόδευση με παραμονή για μεγάλο χρονικό διάστημα στην τουαλέτα και συχνά πόνοι και φούσκωμα στην κοιλιά.

aimoroides-genikos-xeirourgos-laser-thessaloniki-charisis-christos

Αρχικά πρέπει να αποκλειστούν ορισμένες ιδιαίτερα επικίνδυνες καταστάσεις που να προκαλούν απόφραξη του εντέρου (πολύποδες και καρκίνος), καθώς και κάποιες άλλες πιθανές αιτίες που δεν έχουν να κάνουν με το έντερο (λήψη φαρμάκων, διαταραχές στους ηλεκτρολύτες, διαταραχές στο θυρεοειδή κ.α).

Μετά τον αποκλεισμό τέτοιων αιτίων, η δυσκοιλιότητα βασικά διακρίνεται σε αργής διόδου (slow transit constipation) ή οφειλόμενη σε κάποιο ανατομικό πρόβλημα (obstructed defecation syndrome), όπως χαρακτηριστικά είναι η ορθοκήλη, η πρόπτωση δηλαδή του εντέρου μέσα στο γυναικείο κόλπο.

Σε κάθε περίπτωση απαιτείται κάποιου είδους διερεύνηση, από την απλή λήψη ιστορικού, μέχρι και αναλόγως της εικόνας έως και κολονοσκόπηση, ή και πιο ειδικές εξετάσεις όπως η αφοδευσιογραφία ή η μαννομετρία πρωκτού.

Μια αρχική συντηρητική και συχνά αποτελεσματική προσέγγιση για ανακούφιση είναι η κατανάλωση τουλάχιστον 25g άπεπτων φυτικών ινών με τις τροφές (λαχανικά, δημητριακά κλπ) καθώς και η λήψη μεγάλων ποσοτήτων νερού καθημερινά.

Η άκριτη κατανάλωση καθαρτικών ή υπακτικών (κλύσματα, υπόθετα) δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση αποδεκτή λύση όταν εφαρμόζεται με πρωτοβουλία του ίδιου του ασθενούς.

klisma-xeirourgos-thessaloniki-xarisis-thermi.jpg

Η δυσκοιλιότητα είναι ένα συχνό και πολλές φορές σύνθετο πρόβλημα υγείας. Απαιτεί σωστή διερεύνηση και αντιμετώπιση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει από απλή διαιτητική προσαρμογή, εώς και χειρουργική αποκατάσταση. Η υγεία και η σωστή λειτουργία του εντέρου αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της «συνολικής» μας υγείας και ευεξίας και δεν πρέπει να αμελείται.

Διαβάστε περισσότερα για τη χειρουργική της περιοχής του πρωκτού εδώ: https://christoscharisis.gr/xeirourgiki-proktou/ 

Copyright Χρήστος Χαρίσης, Γενικός Χειρουργός

Για να κλείσετε το δικό σας ραντεβού μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό Χρήστο Χαρίση στη Θεσσαλονίκη στο 2316009932 ή με email στο charisissurg@gmail.com


372761_.jpg


Notice: Undefined variable: dash in /home/christos/public_html/wp-content/themes/medicare/views/post-list-standard.php on line 75

 

Μπορεί το φετινό Πάσχα να έχει πολλές ιδιαιτερότητες για όλους μας, μακρία από τις αγαπημένες συνήθειές μας ή και τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Ωστόσο τυχόν υπερβολές κατά το πασχαλινό τραπέζι μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την εκδήλωση καταστάσεων που σχετίζονται με το πεπτικό μας σύστημα και να μας βάλουν σε περιπέτειες σ’ αυτήν την ιδιαίτερη περίοδο.

 

Μια κατηγορία παθήσεων που εκδηλώνονται με αυξημένη συχνότητα τέτοιες μέρες κάθε χρόνο, είναι οι παθήσεις των χοληφόρων που σχετίζονται με τις πέτρες της χολής και οι επιπλοκές τους.

Η χολολιθίαση (πέτρες στη χολή) είναι μια σχετικά κοινή πάθηση που αφορά πολλούς από εμάς και απλά μπορεί να μην το ξέρουμε. Οι πέτρες στη χοληδόχο κύστη σχηματίζονται από μια ανισορροπία στα συστατικά της χολής και μπορεί να παραμείνουν σιωπηρές για αρκετά χρόνια. Όταν δώσουν συμπτώματα, αυτά συνήθως περιλαμβάνουν δυσπεπτικά ενοχλήματακολικό των χοληφόρων (έντονο διακοπτόμενο πόνο στη δεξιά άνω κοιλία κάτω από τα πλευρά) ή ακόμα χειρότερα με τη μορφή κάποιας επιπλοκής, όπως η οξεία χολοκυστίτιδα (έντονο πόνο στη δεξιά άνω κοιλία που μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό και γενική εικόνα πάσχοντος ατόμου) ή ακόμα και η οξεία παγκρεατίτιδα (γενικευμένο κοιλιακό άλγος και πιθανή σοβαρή επιδείνωση της γενικής κατάστασης που απαιτεί νοσηλεία).

Πολύ συχνά, οι εκδηλώσεις αυτές συμβαίνουν μετά από κατανάλωση μεγάλων και λιπαρών γευμάτων, συχνά δε σε ανθρώπους μετά από παρατεταμένη νηστεία, ή σε ανθρώπους με ιστορικό χολολιθίασης που κάνουν ειδική δίαιτα και λόγω την ημερών την αλλάζουν.

Η αντιμετώπιση της χολολιθίασης είναι αμιγώς χειρουργική, με λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή (αφαίρεση δηλαδή της χοληδόχου κύστεως), μιας επέμβασης με χαμηλότατα ποσοστά επιπλοκών και πολύ σύντομη νοσηλεία.

Η αμέλεια, η αναβλητικότητα και ο εφησυχασμός για χρόνιες καταστάσεις της υγείας μας σε περιόδους κρίσεις ή σε περιόδους χαλάρωσης, μπορεί να εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους που με την κατάλληλη στάση από μέρους μας θα μπορούσαν να αποφευχθούν.

Καλή Ανάσταση, με καλή υγεία και αισιοδοξία για όλους μας !

Διαβάστε περισσότερα για τη χειρουργική των χοληφόρων εδώ: https://christoscharisis.gr/xoliforon/

Copyright Χρήστος Χαρίσης, Γενικός Χειρουργός

Για να κλείσετε το δικό σας ραντεβού μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό Χρήστο Χαρίση στη Θεσσαλονίκη στο 2316009932 ή με email στο charisissurg@gmail.com


xeirourgos-thessaloniki-xarisis-vari-askisi-vouvonokili-xeirourgeio-therapeia.jpg


Notice: Undefined variable: dash in /home/christos/public_html/wp-content/themes/medicare/views/post-list-standard.php on line 75

Λέγεται συχνά από ειδικούς και μη ότι «μη σηκώσεις βάρος θα βγάλεις κήλη». Ποια είναι όμως η πραγματικότητα σε αυτή τη φράση που σχεδόν όλοι έχουμε ακούσει;

Η κήλη αποτελεί μια προβολή ενός σπλάγχνου της κοιλίας διαμέσου ενός χάσματος του κοιλιακού τοιχώματος, το οποίο είτε αντιστοιχεί σε ένα ούτως ή άλλως «ευαίσθητο» σημείο για τη δημιουργία κήλης (βουβωνική περιοχή, ομφαλός), ή σε ένα επίκτητο σημείο (χειρουργική τομή, τραυματισμος του κοιλιακού τοιχώματος). Αντίστοιχα με το σημείο δημιουργίας, η κήλη ονομάζεται βουβωνοκήλη, μηροκήλη, ομφαλοκήλη, κοιλιοκήλη, μετεγχειρητική κήλη κλπ

Η βουβωνοκήλη αποτελεί την πιο συχνή μορφή κήλης. Γίνεται αντιληπτή ως μια διόγκωση λίγο πάνω από τα γεννητικά όργανα, στα πλάγια του εφήβαιου, η οποία συνήθως «μπαινοβγαίνει» ή «χτυπάει» ανάλογα με τις κινήσεις του σώματος, το βήχα, την αφόδευση κ.α. Σε προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να πάρει μεγάλες διαστάσεις και στον άνδρα να κατέβει στο όσχεο, οπότε μιλάμε για οσχεοβουβωνοκήλη.

Σχετικά με το σήκωμα βάρους και τη δημιουργία βουβωνοκήλης, φαίνεται ότι τα βάρη και η παρατεταμένη ορθοστασία είναι παράγοντες που προδιαθέτουν στην εμφάνισή της, όταν όμως σχετίζονται με την επαγγελματική δραστηριότητα. Η συστηματική άσκηση φαίνεται να δρα προστατευτικά. Εάν φυσικά κάποιος ασθενής έχει ήδη βουβωνοκήλη, τότε η άρση βάρους θα κάνει την κήλη να «κλωτσήσει» ή να βγει έξω.

Αυτό που περιγράφεται ως «κήλη των αθλητών» είναι κάτι διαφορετικό. Αυτό αφορά μια κατάσταση που περιλαμβάνει πόνο στη βουβωνική περιοχή για πάνω από 6 με 8 εβδομάδες, χωρίς την κλινική ανίχνευση κήλης, σε άτομα με έντονη φυσική δραστηριότητα ή ενασχόληση με τον αθλητισμό. Για την αιτιολογία της κατάστασης αυτής που συνήθως ταλαιπωρεί ποδοσφαιριστές, φαίνεται να ευθύνεται η «ταλαιπωρία» των μυικών στοιχείων της περιοχής και η διακοπή της «ανατομικής συνέχειας και ακεραιότητας» της. Εφόσον η κατάσταση δεν υποχωρήσει με συντηρητικά μέσα, που συνήθως περιλαμβάνουν ανάπαυση 6-16 εβδομάδες, τότε η αντιμετώπιση είναι χειρουργική, παρόμοια με της βουβωνοκήλης.

Αναφορικά με τη χειρουργική θεραπεία των κηλών αυτών, που είναι και η μόνη θεραπεία, η πρώτη επανάσταση ήταν η τοποθέτηση πλεγμάτων (συνήθως από μη απορροφήσιμα υλικά), τα οποία αποκαθιστούν το χάσμα χωρις τη δημιουργία τάσης. Η δεύτερη επανάσταση που αφορά και την εποχή μας, είναι η καθιέρωση των λαπαροσκοπικών τεχνικών για την αποκατάσταση της βουβωνοκήλης. Με αυτές τις τεχνικές, είτε με τη μέθοδο της διακοιλιακής (μέσω της κοιλίας) προπεριτοναϊκής προσπέλασης (τεχνική TAPP), ή με τη μέθοδο της ολικής εξωπεριτοναϊκής προσπέλασης (τεχνική ΤΕP), βελτιστοποιείται η αποτελεσματικότητα, μειώνεται το τραύμα και ο μετεγχειρητικός πόνος και προσφέρεται πολύ καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

Διαβάστε περισσότερα στο: https://christoscharisis.gr/koiliako-tixoma/

 

Copyright Χρήστος Χαρίσης, Γενικός Χειρουργός

Για να κλείσετε το δικό σας ραντεβού μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό Χρήστο Χαρίση στη Θεσσαλονίκη στο 2316009932 ή με email στο charisissurg@gmail.com


xeirourgos-thessaloniki-xarisis-aimoroides-egkymosyni-xeirourgeio-therapeia.jpg


Notice: Undefined variable: dash in /home/christos/public_html/wp-content/themes/medicare/views/post-list-standard.php on line 75

Περίπου μία στις τρεις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εμφανίζουν κάποιο πρόβλημα στον πρωκτό, στη μεγάλη πλειονότητα αιμορροϊδοπάθεια. Το συγκεκριμένο πρόβλημα εμφανίζεται συνήθως το τρίτο τρίμηνο της κύησης και τον πρώτο μήνα μετά τον τοκετό. Φαίνεται να εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες με ιστορικό αιμορροϊδοπάθειας και στο παρελθόν, σε γυναίκες με δυσκοιλιότητα, όταν το βάρος του μωρού είναι κοντά ή πάνω από 4 Kg και όταν είναι παρατεταμένη η διάρκεια του τοκετού.

Τι είναι οι αιμορροΐδες;

Οι αιμορροΐδες αποτελούν φυσιολογική ανατομική δομή του ορθοπρωκτικού σωλήνα αποτελούμενες κυρίως από φλέβες. Ορισμένες καταστάσεις που προκαλούν αύξηση της πίεσης στην κοιλία, όπως η εγκυμοσύνη, προκαλούν στάση του αίματος στις αιμορροΐδες, διάτασή τους και βαθμιαία απώλεια της στήριξής τους, με αποτέλεσμα τη διόγκωση και την πρόπτωσή τους, που προκαλεί συμπτώματα και ενοχλήσεις στον ασθενή. Ανάλογα με την εντόπισή τους διακρίνονται σε εσωτερικές, όταν εντοπίζονται μέσα από τον πρωκτό και σε εξωτερικές, οι οποίες καλύπτονται από δέρμα. Ανάλογα με την έκταση της διόγκωσης και πρόπτωσης διακρίνονται σε 1ου βαθμού (δεν είναι ορατές παρά μόνο με ορθοσκόπηση), 2ου βαθμού (παροδική πρόπτωση κατά την αφόδευση και ανατάσσονται αυτόματα), 3ου βαθμού (πρόπτωση κατά την αφόδευση, το βήχα, την ορθοστασία, το περπάτημα και την κένωση και ανάταξη με το χέρι) και 4ου βαθμού (μόνιμη πρόπτωση και αδυναμία ανάταξης).

Ποια είναι τα συμπτώματα των αιμορροΐδων;

Ανάλογα με το βαθμό της αιμορροϊδοπάθειας τα συμπτώματα ποικίλλουν ως προς το είδος και την ένταση. Προκαλείται απώλεια αίματος κατά τις κενώσεις, πόνος, αισθητή πρόπτωση κυρίως κατά τις κενώσεις, αίσθημα δυσανεξίας και πληρότητας στον πρωκτό, έξοδο βλέννης και κνησμό (φαγούρα) στον πρωκτό. Η χρόνια απώλεια αίματος μπορεί να προκαλέσει έως και σημαντικού βαθμού αναιμία, ενώ σε προχωρημένες καταστάσεις μπορεί να δημιουργηθεί στραγγαλισμός των προπίπτοντων αιμορροΐδων, με οξύ άλγος και πιθανότητα μέχρι και νέκρωσης και περιπρωκτικής σήψης. Επίσης, κυρίως σε εξωτερικές αιμορροΐδες, μπορεί να δημιουργηθεί θρόμβωση, η οποία εκδηλώνεται με οξύ πόνο και διόγκωση.

Ποια είναι η θεραπεία των αιμορροΐδων μετά τον τοκετό;

Η θεραπεία της αιμορροϊδοπάθειας είναι αμιγώς χειρουργική. Η συντηρητική θεραπεία, όπως υπακτικά, εδρόλουτρα, αντιφλεγμονώδη, είναι χρήσιμη για την παροδική ανακούφιση των συμπτωμάτων. Στην περίπτωση της αιμορροϊδοπάθειας μετά τον τοκετό, τα ερωτήματα από τις περισσότερες γυναίκες έχουν να κάνουν με τη διακοπή του θηλασμού και την αποχή λόγω νοσηλείας από τη φροντίδα του μωρού. Οι νεότερες τεχνικές αποκατάστασης της αιμορροϊδοπάθειας όπως η αποκατάσταση με τη βοήθεια υπερήχων ή laser, απαιτούν νοσηλεία ενός 24ώρου ή και λιγότερο, η διακοπή του θηλασμού αφορά επίσης ένα 24ωρο (υποκατάσταση του θηλασμού με θήλαστρο), ενώ λόγω της ανώδυνης φύσης των τεχνικών αυτών, τόσο η ανάρρωση, όσο και η ανάγκη για παυσίπονα μετεγχειρητικά, είναι φιλικές τόσο προς το θηλασμό, όσο κι ως προς τη φροντίδα του μωρού.

Διαβάστε περισσότερα στο: https://christoscharisis.gr/xeirourgiki-proktou/ 

 

Copyright Χρήστος Χαρίσης, Γενικός Χειρουργός

Για να κλείσετε το δικό σας ραντεβού μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό Χρήστο Χαρίση στη Θεσσαλονίκη στο 2316009932 ή με email στο charisissurg@gmail.com


xeirourgos-thessaloniki-xarisis-plegma-thermi-xeirourgeio.jpg


Notice: Undefined variable: dash in /home/christos/public_html/wp-content/themes/medicare/views/post-list-standard.php on line 75

Τα τελευταία χρόνια, σε όλο και περισσότερο κόσμο, ενδιαφερόμενους και μη, γεννάται η απορία για τα πλέγματα που τοποθετούνται σε διάφορα σημεία του σώματος σε διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις.

Η χρήση των πλεγμάτων άρχισε να γενικεύεται στη χειρουργική από το 1990 για τη χειρουργική θεραπεία των κηλών (βουβωνοκήλης, ομφαλοκήλης, κοιλιοκήλης κλπ) με τις κλασικές πλέον τεχνικές κατά Lichtenstein, Rutkow κλπ.

Μέχρι τότε, οι τεχνικές αποκατάστασης της κήλης στηριζόταν στην ιδέα του να κλείσει κάποιος «σφιχτά», με πολλά ράμματα και σε πολλά στρώματα το χάσμα που δημιουργεί την κήλη, ράβοντας όμως το ήδη προβληματικό τοίχωμα με μεγάλη τάση.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την συχνή υποτροπή των κηλών και συχνά τον αυξημένο μετεγχειρητικό πόνο των ασθενών από τη δημιουργία μεγάλης τάσης (σφίξιμο).

Η εισαγωγή των πλεγμάτων έλυσε αυτά τα προβλήματα, αφού πλέον δε χρειαζόταν σφιχτό κλείσιμο με πολλά ράμματα στα ήδη προβληματικά τοιχώματα, αλλά απλώς η τοποθέτηση ενός μόνιμου «μπαλώματος» που έκλεινε το χάσμα. Η χρήση των πλεγμάτων ελάττωσε σημαντικά τις υποτροπές.

Αποκατάσταση βουβωνοκήλης με ράμματα (ΑΡ) και πλέγμα (ΔΕ). Το «σφίξιμο» αντικαταστάθηκε με «μπάλωμα».

Η μεγάλη επανάσταση που συνέβη στη χειρουργική τα τελευταία χρόνια και ονομάζεται λαπαροσκοπική χειρουργική βέβαια, δεν άφησε ανεπηρέαστη τη χειρουργική των κηλών, αλλά και την εξέλιξη των πλεγμάτων.

Πλέον, η μεγάλη πλειονότητα όλων των ειδών κήλης (βουβωνοκήλη, μηροκήλη, ομφαλοκήλη, κοιλιοκήλη κλπ) αντιμετωπίζονται λαπαροσκοπικά και πάλι με χρήση πλέγματος, προσφέροντας πολύ καλά αποτελέσματα και όλα τα οφέλη της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής στον ασθενή (ελάχιστος πόνος, ταχεία ανάρρωση, αισθητικό αποτέλεσμα κλπ).

Στα χρόνια που πέρασαν οι τεχνικές βελτιώθηκαν, όπως και η τεχνολογία των πλεγμάτων. Υπάρχουν πλέγματα μη απορροφήσιμα, πλέγματα που μετά από ένα διάστημα απορροφώνται, βιολογικά πλέγματα όπως αυτά από ιστούς χοίρου, πυκνής ή αραιής πλέξης, σε διάφορα σχήματα και μεγέθη ανά περίπτωση.

Διάφορα είδη πλεγμάτων

Από την καθιέρωση τους ακόμα, δημιουργήθηκαν ορισμένα ερωτηματικά και «μύθοι», οι περισσότεροι από τους οποίους δεν έχουν καμία επιστημονική βάση.

  1. Τα πλέγματα είναι μεν «ξένα σώματα», αλλά εφόσον τοποθετηθούν σωστά δεν δημιουργούν προβλήματα στον ασθενή.
  2. Τα πλέγματα δεν είναι κάτι σκληρό σαν μέταλλο και σχεδόν ποτέ δεν γίνονται αντιληπτά από τον ασθενή.
  3. Η τοποθέτηση ενός πλέγματος δεν αποκλείει τη διενέργεια άλλης επέμβασης για άλλο λόγο, ακόμα και λαπαροσκοπικά (πχ μετά από αποκατάσταση κοιλιοκήλης να γίνει λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή).
  4. Υπαρκτοί αλλά με πάρα πολύ μικρή συχνότητα κίνδυνοι από τα πλέγματα είναι η επιμόλυνσή τους από κάποιο μικρόβιο, ή ακόμα πιο σπάνια με τα νεότερα πλέγματα η διάβρωση κάποιου σπλάγχνου (πχ εντέρου).

Διαβάστε περισσότερα στο: https://christoscharisis.gr/koiliako-tixoma/

 

Copyright Χρήστος Χαρίσης, Γενικός Χειρουργός

Για να κλείσετε το δικό σας ραντεβού μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό Χρήστο Χαρίση στη Θεσσαλονίκη στο 2316009932 ή με email στο charisissurg@gmail.com


ΧΡΗΣΤΟΣ Θ. ΧΑΡΙΣΗΣ

Με γνώμονα την ειλικρινή σχέση γιατρού–ασθενούς, πρωταρχικός μας στόχος είναι η σωστή ενημέρωση των ασθενών για τα προβλήματα που τους απασχολούν. Παρέχουμε μια πλούσια πηγή πληροφόρησης για όλο το εύρος των χειρουργικών παθήσεων, με βάση τα σύγχρονα δεδομένα της διεθνους βιβλιογραφίας και χειρουργικής πρακτικής, την καθημερινή εμπειρία και τριβή μας με πληθώρα ασθενών, αλλά και τη διαρκή ενημέρωση και εξοικείωση με τις νεότερες τεχνικές στο πεδίο της Γενικής Χειρουργικής.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

October 2024
M T W T F S S
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031  

2020 Copyright christoscharisis.gr