ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΡΩΚΤΟΥ

Ο πρωκτικός σωλήνας έχει μήκος περίπου 4 εκατοστά και αντιστοιχεί στο τελικό κομμάτι του ορθού και τελειώνει στο δέρμα. Περιβάλλεται από τους σφιγκτήρες (έσω και έξω), ενώ σημαντικές ανατομικές δομές που σχετίζονται με συχνές παθήσεις της περιοχής είναι το έσω και έξω αιμορροϊδικό φλεβικό πλέγμα, που αποτελούν το υπόστρωμα για την εμφάνιση εξωτερικών και εσωτερικών αιμορροίδων αντίστοιχα.
Οι συχνότερες παθήσεις του πρωκτού είναι η αιμορροιδοπάθεια, τα συρίγγια – αποστήματα, η ραγάδα, τα κονδυλώματα, ο καρκίνος και η κύστη κόκκυγα, η οποία δεν αποτελεί στην ουσία πάθηση του πρωκτού, αλλά λόγω της θέσης της κοντά στην περιοχή περιγράφεται σε αυτή την ομάδα παθήσεων.

Πρωκτικός Σωλήνας


  • Αιμορροϊδες (Αιμορροϊδοπάθεια)
  • Ραγάδα πρωκτού
  • Παραεδρικά συρίγγια – αποστήματα
  • Κονδυλώματα πρωκτού
  • Καρκίνος πρωκτού
  • Κύστη κόκκυγος
Αιμορροϊδες (Αιμορροϊδοπάθεια)

Οι αιμορροϊδες αποτελούν φυσιολογική ανατομική δομή του ορθοπρωκτικού σωλήνα αποτελόυμενες κυρίως από φλέβεςΟρισμένες καταστάσεις που προκαλούν αύξηση της πίεσης στην κοιλία, όπως η δυσκοιλιότητα και η εγκυμοσύνη, προκαλούν στάση του αίματος στις αιμορροϊδες , διάτασή τους και βαθμιαία απώλεια της στήριξής τους, με αποτέλεσμα τη διόγκωση και την πρόπτωσή τους, που προκαλεί συμπτώματα και ενοχλήσεις στον ασθενή. Άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση αιμορροϊδοπάθειας είναι η διατροφή, το αλκοόλ, τα μπαχαρικά, η κληρονομική προδιάθεση και η παρατεταμένη ορθοστασίαΑνάλογα με την εντόπισή τους διακρίνονται σε εσωτερικές, όταν εντοπίζονται μέσα από τον πρωκτό και σε εξωτερικές, οι οποίες καλύπτονται από δέρμα. Ανάλογα με την έκταση της διόγκωσης και πρόπτωσης διακρίνονται σε 1ου βαθμού (δεν είναι ορατές παρα μόνο με ορθοσκόπηση), 2ουβαθμού (παροδική πρόπτωση κατά την αφόδευση και ανατάσσονται αυτόματα), 3ου βαθμού (πρόπτωση κατά την αφόδευση, το βήχα, την ορθοστασία, το περπάτημα και την κένωση και ανάταξη με το χέρι) και 4ου βαθμού (μόνιμη πρόπτωση και αδυναμία ανάταξης).

Βαθμοί αιμορροϊδοπάθειας

Ποια είναι τα συμπτώματα των αιμορροϊδων;

Ανάλογα με το βαθμό της αιμορροϊδοπάθειας τα συμπτώματα ποικίλλουν ως προς το είδος και την ένταση. Προκαλείται απώλεια αίματος κατά τις κενώσεις, πόνοςαισθητή πρόπτωσηκυρίως κατά τις κενώσεις, αίσθημα δυσανεξίας και πληρότητας στον πρωκτό, έξοδο βλέννης και κνησμό (φαγούρα) στον πρωκτό. Η χρόνια απώλεια αίματος μπορεί να προκαλέσει εώς και σημαντικού βαθμού αναιμία, ενώ σε προχωρημένες καταστάσεις μπορεί να δημιουργηθεί στραγγαλισμός των προπίπτοντων αιμορροϊδων, με οξύ άλγος και πιθανότητα μέχρι και νέκρωσης και περιπρωκτικής σήψης. Επίσης, κυρίως σε εξωτερικές αιμορροϊδες, μπορεί να δημιουργηθεί θρόμβωση, η οποία εκδηλώνεται με οξύ πόνο και διόγκωση.

Ποια είναι η θεραπεία των αιμορροϊδων;

Η θεραπεία της αιμορροϊδοπάθειας είναι χειρουργικήΗ συντηρητική θεραπεία, όπως υπακτικά, εδρόλουτρα, αντιφλεγμονώδη, είναι χρήσιμη για την παροδική ανακούφιση των συμπτωμάτων. Διάφορες τεχνικές έχουν καθιερωθεί στην πάροδο των ετών. Η κλασική αιμορροϊδεκτομή (MilliganMorgan) περιλαμβάνει την αφαίρεση των αιμορροϊδικών όζων, με την τραυματική επιφάνεια συνήθως να αφήνεται να επουλωθεί μόνη της. Σήμερα η τεχνική αυτή όταν εφαρμόζεται, γίνεται με τη βοήθεια διαφόρων μορφών ενέργειας (ενέργεια υπερήχων) και η χρήση της περιορίζεται στη θεραπεία πολύ προχωρημένων περιπτώσεων αιμορροϊδοπάθειας 4ου βαθμού. Άλλη τεχνική είναι η αιμορροϊδεκτομή με τη χρήση κυκλικού αναστομωτήρα (τεχνική Longo). Στην τεχνική αυτή γίνεται εκτομή ενός κυκλικού τμήματος του βλεννογόνου και υποβλεννογόνου του ορθού με τη βοήθεια μιας συσκευής που χρησιμοποιείται στις επεμβάσεις για καρκίνο του ορθού, η οποία κόβωντας και συρράπτοντας ταυτόχρονα, προκαλεί ανάταξη και ελάττωση της αιμάτωσης των αιμορροϊδων. Πολύ καλά αποτελέσματα παρουσιάζει σήμερα η τεχνική της απαγγείωσης των αιμορροϊδων με τη βοήθεια κεφαλής Doppler υπερήχων (τεχνική HAL). Με την τεχνική αυτή, εντοπίζεται η αρτηριακή παροχή αίματος στις αιμορροϊδες μέσω κεφαλής υπερήχων και επί τόπου τοποθετούνται ραφές οι οποίες διακόπτουν αυτή τη ροή με αποτέλεσμα το μαρασμό των αιμορροϊδων. Η επέμβαση συμπληρώνεται με ανάρτηση του βλεννογόνου. Η τελευταία αυτή τεχνική δεν περιλαμβάνει εκτομή, συνοδεύεται από ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο και ελάχιστες επιπλοκές.

Κλασική αιμορροϊδεκτομή κατά Milligan-Morgan

Αιμορροϊδεκτομή κατά Longo

Απαγγείωση αιμορροϊδων καθοδηγούμενη από υπερήχους (τεχνική HAL)

Ραγάδα πρωκτού

Η ραγάδα πρωκτού αποτελεί σχετικά συχνή πάθηση, η οποία συνίσταται σε μία σχάση (σκίσιμο) του βλεννογόνου του πρωκτού που συνήθως οφείλεται αρχικά σε τραυματισμό από σκληρά κόπρανα κατά την αφόδευση. Το σκίσιμο αυτό προκαλεί πόνο και σύσπαση του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού, η οποία εμποδίζει την επούλωση της ραγάδας, η οποία ξαναπροκαλεί πόνο και σύσπαση, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου που τελικά παρεμποδίζει την επούλωση και προκαλεί σημαντικού βαθμού πόνο στον ασθενή. Συνήθως εντοπίζεται στην 6η ώρα του πρωκτού με τον ασθενή σε γυναικολογική θέση, ενώ η εντόπισή της σε άλλες θέσεις πιθανώς να υποκρύπτει άλλες παθολογικές καταστάσεις. Διακρίνεται σε οξεία και χρόνια, όταν παραμένει για πάνω από ένα μήνα.

Ραγάδα πρωκτού

Ποια είναι τα συμπτώματα της ραγάδας;

Το κυρίαρχο σύμπτωμα της ραγάδας είναι ο έντονος πόνος κατά την αφόδευση, ο οποίος μπορεί να διαρκεί και ώρες μετά, με αποτέλεσμα συχνά οι ασθενείς να αποφεύγουν τις κενώσεις. Επίσης μπορεί να υπάρχει μικρή απώλεια αίματος κατά τις κενώσεις.

Ποια είναι η θεραπεία της ραγάδας;

Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την εφαρμογή τοπικά αναλγητικών και μυοχαλαρωτικών αλοιφών, με αμφίβολα όμως αποτελέσματα. Η βασική θεραπεία είναι χειρουργική, με τη διενέργεια έσω πλάγιας σφιγκτηροτομής, η οποία περιλαμβάνει τη διατομή των 3/5 των ινών του έσω σφιγκτήρα, έτσι ώστε να αποφεύγεται η έντονη σύσπασή του, να επουλωθεί η ραγάδα και να ανακουφιστεί ο ασθενής. Η επέμβαση διενεργείται συνήθως με τη χορήγηση μέθης και ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο λίγες ώρες μετά το χειρουργείο. Μετά από επέμβαση τα ποσοστά υποτροπής είναι πολύ χαμηλά, κάτω του 1%.

Πλάγια έσω σφιγκτηροτομή

Παραεδρικά συρίγγια – αποστήματα

Συρίγγιο ονομάζεται η μη φυσιολογική επικοινωνία μεταξύ δύο επιφανειών του σώματος που καλύπτονται από επιθήλιο (στιβάδα κυττάρων). Στην περίπτωση των παραεδρικών συριγγίων υπάρχει μη φυσιολογική επικοινωνία μεταξύ του εντέρου και του δέρματος γύρω από τον πρωκτό, μέσω ενός καναλιού που λέγεται πόρος, και στις άκρες του έχει ένα έσω στόμιο (στον αυλό του εντέρου) και ένα έξω στόμιο (στο δέρμα). Αποτέλεσμα αυτής της παρα φύσιν επικοινωνίας είναι η μη ελεγχόμενη ροή κοπρανώδους υλικού δια μέσου των ιστών γύρω από το έντερο που προκαλεί φλεγμονή. Tο 50% περίπου των συριγγίων εμφανίζονται σε δεύτερο χρόνο, μετά από ανάπτυξη παραεδρικού αποστήματος, το οποίο οφείλεται συνήθως σε απόφραξη και φλεγμονή των αδένων του πρωκτού. Το παραεδρικό απόστημα αποτελεί οξεία κατάσταση που απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση. Άλλες αιτίες ανάπτυξης συριγγίων είναι οι χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή, φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου κ.α.

Διάφορες θέσεις ανάπτυξης παραεδρικού αποστήματος

Σχηματική απεικόνιση παραεδρικών συριγγίων

Ποια είναι τα συμπτώματα του παραεδρικού αποστήματος;

Το κυριότερο είναι ο έντονος πόνος γύρω από τον πρωκτό που εμποδίζει τον ασθενή να καθίσει ή να πάει στην τουαλέτα. Συχνά υπάρχει ερυθρότητα γύρω από τον πρωκτό, πυρετός, ενώ κάποιες φορές μπορεί το απόστημα να ανοίξει από μόνο του, προκαλώντας έξοδο πυώδους υγρού. Σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ή ανοσοκατεσταλμένα, η φλεγμονή μπορεί να εξελιχθεί και να επηρρεάσει και τους γύρω ιστούς.

Ποια είναι η θεραπεία του παραεδρικού αποστήματος;

Το παραεδρικό απόστημα αποτελεί οξεία κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπίζεται με χειρουργική διάνοιξη και παροχέτευση, με χορήγηση μέθης ή τοπικής αναισθησίας. Μετά την παροχέτευση, συχνά απιτούνται πλύσεις της κοιλότητας του αποστήματος και χορήγηση αντιβίωσης.

Ποια είναι τα συμπτώματα του παραεδρικού συριγγίου;

Οι μισοί ασθενείς έχουν ιστορικό παραεδρικού αποστήματος. Το συρίγγιο συνήθως προκαλεί έξοδο υγρού από το έξω στόμιό του που λερώνει το εσώρουχο του ασθενούς. Κάποιες φορές μπορεί να δημιουργηθεί φλεγμονή στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό, ενώ μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη αποστήματος, με έντονο πόνο και φλεγμονή.

Ποια είναι η θεραπεία του παραεδρικού συριγγίου;

Η θεραπεία του παραεδρικού συριγγίου είναι χειρουργική. Πολύ σημαντική για το είδος της θεραπείας είναι η αναγνώριση της πορείας του συριγγίου σε σχέση με τους σφιγκτήρες του πρωκτού, η οποία αναγνωρίζεται πολύ καλά με τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίαςΠολύ επιφανειακά συρίγγια μπορούν να αντιμετωπιστούν με απλή εκτομή σε όλη τη διαδρομή τους. Συρίγγια που εμπλέκουν τους σφιγκτήρες, πρέπει πάντα να αντιμετωπίζονται με σεβασμό των σφιγκτήρων για να μη δημιουργηθεί ακράτεια στον ασθενή. Ο πιο συνήθης τρόποςείναι το πέρασμα μέσα από τον πόρο του συριγγίου μιας λεπτής ελαστικής ταινίας, η οποία ανά τακτά χρονικά διαστήματα «σφίγγεται» από το χειρουργό, με αποτέλεσμα όσο κόβεται από το σφιγκτήρα με το σφίξιμο, τόσο να αφήνεται να επουλώνεται μέχρι την επόμενη φορά, με τελικό αποτέλεσμα τη βαθμιαία εξωτερίκευση και κατάργηση του πόρου του συριγγίου, χωρίς τη βλάβη του σφιγκτήρα (συχνά αναφέρεται ως ράμμα Seton). Κατά περίπτωση και ανάλογα με την πορεία του συριγγίου ή την ύπαρξη περισσότερων του ενός, μπορεί να απαιτηθούν πιο σύνθετες τεχνικές, όπως οι προωθητικοί κρημνοί, η τεχνική LIFT, η ενδοσκοπικά υποβοηθούμενη καυτηρίαση (VAAFT), κ.α.

Τοποθέτηση ράμματος Seton

Κονδυλώματα πρωκτού

Τα κονδυλώματα του πρωκτού αποτελούν καλοήθεις βλάβες της περιοχής του πρωκτού που προκαλούνται από λοίμωξη με τον ιό HPV (ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων), ο οποίος μεταξύ αλλων είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη δυσπλασίας και καρκίνου της μήτρας. Η μετάδοση γίνεται συνήθως με τη σεξουαλική επαφή. Ο συγκεκριμένος ιός έχει πολλούς τύπους (ορότυπους), κάποιοι από τους οποίους σχετίζονται με την ανάπτυξη κονδυλωμάτων. Κάποιοι ορότυποι του ιού προδιαθέτουν στην ανάπτυξη δυσπλασίας και καρκίνου του πρωκτού, γι’ αυτό οι βλάβες θα πρέπει να αφαιρούνται. Τα κονδυλώματα εμφανίζονται ως σαρκώδεις ή υπερκερατωσικές βλάβες χρώματος ρόζ ή γκρί με ποικίλο μέγεθος και αριθμό. Η θεραπεία τους είναι είτε ο καυτηριασμός είτε η χειρουργική αφαίρεση.

Καρκίνος πρωκτού

Ο καρκίνος του πρωκτού προέρχεται στο 90% των περιπτώσεων από πλακώδες επιθήλιο (σε αντίθεση με τον καρκίνο του παχέος εντέρου που είναι συνήθως αδενοκαρκίνωμα). Υπάρχει ισχυρή συσχέτιση με τον ιό HPV (ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων), ο οποίος μεταξύ αλλων είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη δυσπλασίας και καρκίνου της μήτρας και μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι η ανοσοκαταστολή, η ύπαρξη κονδυλωμάτων κ.α. Ο καρκίνος του πρωκτού από πλακώδες επιθήλιο απαντά σε πολλές περιπτώσεις καλά σε ακτινοβολία και χημειοθεραπεία με ή χωρίς τοπική αφαίρεση, ενώ σε περιπτώσεις μη απάντησης ή υποτροπής απαιτείται ριζική χειρουργική θεραπεία με τη μορφή κοιλιοπερινεϊκής εκτομής.

Κύστη κόκκυγος

Η κύστη κόκκυγος (ή αλλιώς τριχοφωλεακό συρίγγιο) αποτελεί μια πολύ συχνή καλοήθη πάθηση που εκδηλώνεται συνήθως σε ηλικίες 20-30 ετών, με αρκετά μεγαλύτερη συχνότητα στους άνδρες. Εμφανίζεται συχνότερα σε δασύτριχα άτομα και με βαθειά μεσογλουτιαία σχισμή. Οφείλεται στην παγίδευση τριχών και επιθηλίου που αποπίπτει, στο αναερόβιο περιβάλλον της μεσογλουτιαίας σχισμής, με αποτέλεσμα το σχηματισμό φλεγμονής. Ο οργανισμός στην προσπάθειά του να περιχαρακώσει τη φλεγμονή δημιουργεί κύστη, η οποία επικοινωνεί με το περιβάλλον μέσω μικρών πόρων (τρύπες) στο δέρμα της περιοχής. Από καιρό σε καιρό η κύστη μπορεί να επιμολυνθεί, να γεμίσει πύο και να μετατραπεί σε απόστημαΗ χρονιότητα της κατάστασης και οι επαναλαμβανόμενες φλεγμονές αυξάνουν το μέγεθος της κύστης και μπορεί να δημιουργηθούν συρίγγια με επέκταση στους γλουτούς.

Κύστη κόκκυγος

Ποια τα συμπτώματα της κύστης κόκκυγος;

Για μεγάλο διάστημα από το σχηματισμό της μπορεί να μείνει ασυμπτωματική και να μη γίνει αντιληπτή. Συχνότερα γίνεται αντιληπτή όταν επιμολυνθεί για πρώτη φορά, οπότε υπάρχει έξοδος συχνά δύσοσμου υγρού ή πύου, ή μετατροπή σε απόστημα με έντονο πόνο και ερυθρότητα της περιοχής. Ορατά μπορεί να είναι τα στόμια των συριγγίων σαν μικρές τρύπες στην περιοχή του κόκκυγα, μερικές φορές με έξοδο τριχών από αυτά.

Ποια είναι η θεραπεία της κύστης κόκκυγος;

Η θεραπεία είναι αποκλειστικά χειρουργική. Σε περίπτωση που δημιουργηθεί απόστημα, πρέπει πρώτα να γίνει μια απλή διάνοιξη του αποστήματος και στη συνέχεια να αντιμετωπιστεί οριστικά. Υπάρχει πληθώρα χειρουργικών τεχνικών για την αντιμετώπιση της πάθησης (ανοικτές, κλειστές, συνδυασμός), όλες με στόχο την πλήρη αφαίρεση της κύστης και των συριγγίων και την πρόληψη των υποτροπών (επαναδημιουργία). Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδείκνυται η θεραπεία της κύστης με χρήση laser, προσφέροντας μικρότερο τραύμα και ταχύτερη επούλωση.


ΧΡΗΣΤΟΣ Θ. ΧΑΡΙΣΗΣ

Με γνώμονα την ειλικρινή σχέση γιατρού–ασθενούς, πρωταρχικός μας στόχος είναι η σωστή ενημέρωση των ασθενών για τα προβλήματα που τους απασχολούν. Παρέχουμε μια πλούσια πηγή πληροφόρησης για όλο το εύρος των χειρουργικών παθήσεων, με βάση τα σύγχρονα δεδομένα της διεθνους βιβλιογραφίας και χειρουργικής πρακτικής, την καθημερινή εμπειρία και τριβή μας με πληθώρα ασθενών, αλλά και τη διαρκή ενημέρωση και εξοικείωση με τις νεότερες τεχνικές στο πεδίο της Γενικής Χειρουργικής.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

March 2024
M T W T F S S
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

2020 Copyright christoscharisis.gr