HPV λοίμωξη, κονδυλώματα πρωκτού και καρκίνος. Πώς σχετίζονται;
Τι είναι τα κονδυλώματα;
Τα κονδυλώματα αποτελούν το πιο συχνό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, με αυξητικές τάσεις τα τελευταία τριάντα χρόνια. Για παράδειγμα, στις Η.Π.Α. η συχνότητά τους υπολογίζεται στο 15% του γενικού πληθυσμού.
Που οφείλονται;
Προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV), ο οποίος έχει πάνω από 100 διαφορετικούς τύπους, κάποιοι από τους οποίους σχετίζονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, άλλοι με τις γνωστές σε όλους και αθώες μυρμηκιές και θηλώματα (μικρές κρεατοελιές) του δέρματος και τέλος άλλους με τα κονδυλώματα της περιγεννητικής περιοχής και το καρκίνωμα του πρωκτού από πλακώδες επιθήλιο.
Υπάρχουν κονδυλώματα στον πρωκτό;
Η αλήθεια είναι ότι στο μυαλό των περισσοτέρων ανθρώπων τα κονδυλώματα συνδέονται με το πέος και το αιδοίο όπου είναι και περισσότερο ορατά από τους ασθενείς. Ανάλογα με το είδος της σεξουαλικής επαφής, σαφέστατα τα κονδυλώματα μπορόυν να εμφανιστούν και στο περιπρωκτικό δέρμα αλλά και στον πρωκτό, όπου δεν είναι ορατά.
Πώς είναι τα κονδυλώματα;
Τα κονδυλώματα είναι χρώματος γκρί ή ροζ σαρκώδεις διογκώσεις, το μέγεθος των οποίων μπορεί να ποικίλλει από πολύ μικρό μέχρι πάρα πολύ μεγάλο, όπως επίσης και ο αριθμός τους. Πολλές φορές οι ασθενείς εσφαλμένα θέτουν μόνοι τους τη διάγνωση της αιμορροϊδοπάθειας. Μπορεί να εμφανιστούν στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό, πάνω στον πρωκτικό δακτύλιο ή και εσωτερικά σε σημείο που δεν είναι ορατά. Ανάλογα με το μέγεθος και την εντόπιση μπορεί να προκαλέσουν κνησμό (φαγούρα), πόνο, αιμορραγία και δυσκολία στη σωστή υγιεινή της περιοχής, ή μπορεί να μην γίνουν και καθόλου αντιληπτά από τον ασθενή.
Ποία είναι η θεραπεία των κονδυλωμάτων του πρωκτού;
Διάφορες θεραπείες εφαρμόζονται που έχουν ως στόχο την πλήρη αφαίρεση ή καταστροφή των κονδυλωμάτων και τον αποκλεισμό ύπαρξης δυσπλασίας ή κακοήθειας στην περιοχή, οι οποίες και διαφέρουν ανάλογα με την εντόπιση και την έκταση της νόσου. Τα ποσοστά υποτροπής (επανεμφάνισης) διεθνώς κυμαίνονται από 20-50 %, χωρίς να είναι σαφές αν αυτό οφείλεται στην τοπική υποτροπή ή σε επαναλοίμωξη.
Πως σχετίζονται με τον καρκίνο του πρωκτού;
Παρότι η ο ακριβής μηχανισμός εξέλιξης των κονδυλωμάτων σε καρκίνο του πρωκτού απαιτεί ακόμα μελέτη, θεωρούνται παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη κακοήθειας, καθώς υπολογίζεται ότι σε ασθενείς με κονδυλώματα η πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου του πρωκτού είναι 4%. Άλλωστε ο καρκίνος του πρωκτού από πλακώδες επιθήλιο σχετίζεται επίσης άμεσα με τη λοίμωξη από τον ιό HPV, όπως και τα κονδυλώματα. Ορισμένοι τύποι του ιού HPV όπως oι τύποι 16,18,31 και 35 είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν καρκίνο, όπως επίσης και η συνύπαρξη ανοσοκαταστολής (φάρμακα, HIV λοίμωξη κλπ).
Ποια είναι η θεραπεία του καρκίνου του πρωκτού;
Από τη δεκαετία του 1970 φάνηκε ότι η θεραπεία του πρωκτικού καρκίνου από πλακώδες επιθήλιο δεν ταυτίζεται με αυτή του καρκίνου του παχέος εντέρου (αδενοκαρκίνωμα) που εντοπίζεται χαμηλά στο ορθό και κοντά στον πρωκτό και συχνά απαιτεί αφαίρεση του πρωκτού και μόνιμη κολοστομία.
Συνήθως στον πρωκτικό καρκίνο η θεραπεία αφορά στην τοπική χειρουργική αφαίρεση της βλάβης όταν αυτό είναι εφικτό και στην ακτινοβόληση της περιοχής, η οποία είναι σ’ αυτήν την περίπτωση αρκετά αποτελεσματική. Οι μεταστάσεις συνήθως εντοπίζονται στους βουβωνικούς λεμφαδένες, όπου κατά περίπτωση διενεργείται λεμφαδενικός καθαρισμός και επίσης ακτινοβόληση της περιοχής.
Τι ισχύει με το εμβόλιο για τον ιό HPV;
Το πολυδύναμο εμβόλιο για τον ιό HPV που χρησιμοποιείται επιτυχώς για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, φαίνεται να ασκεί επίσης αποτελεσματική προστατευτική δράση και σε αυτήν την περίπτωση και συστήνεται και σε άνδρες με παράγοντες κινδύνου εμφάνισης της νόσου, όπως οι ομοφιλοφυλικές σεξουαλικές επαφές και η HIV λοίμωξη.
Υπάρχει αντίστοιχο του test-PAP για την πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού;
Στην πράξη ευρεώς χρησιμοποιούμενο test για τακτικό έλεγχο ρουτίνας όπως στις γυναίκες για την πρωίμη ανίχνευση δυσπλασίας που θα οδηγούσε σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας (ο οποίος επισης οφείλεται στον ιό HPV), δεν υπάρχει. Υπάρχουν πρωτόκολλα για ορισμένες ομάδες ασθενών υψηλού κινδύνου για ετήσιο test-PAP πρωκτού, όμως δεν είναι τόσο διαδεδομένη πρακτική όπως στην περίπτωση του κλασικού test-PAP.
Copyright Χρήστος Χαρίσης, Γενικός Χειρουργός
Για να κλείσετε το δικό σας ραντεβού μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό Χρήστο Χαρίση στη Θεσσαλονίκη στο 2316009932 ή με email στο charisissurg@gmail.com