Υπολογίζεται ότι το 50% των ανθρώπων πάνω από 50 ετών έχουν κάποιο θυρεοειδικό όζο. Ο θυρεοειδικός όζος είναι μια οζώδης διόγκωση του αδένα, είτε μονήρης (μοναδική), είτε πολλαπλή. Ένας θυρεοειδικός όζος μπορεί είτε να είναι ενεργός και να παράγει ορμόνες (θερμός), ή να είναι ανενεργός (ψυχρός), ενώ μπορεί να είναι συμπαγής ή κυστικός. Το μέγεθος μπορεί να ποικίλει, από λίγα χιλιοστά, μέχρι και αρκετά εκατοστά. Η μεγάλη πλειονότητα των θυρεοειδικών όζων είναι καλοήθεις, με ένα ποσοστό όμως από αυτούς να αντιπροσωπεύουν καρκίνωμα του θυρεοειδούς.

Σχηματική απεικόνιση θυρεοειδικού όζου

 

 

Πώς γίνεται η διάγνωση των θυρεοειδικών όζων;

Ένας θυρεοειδικός όζος αν έχει μεγάλο μέγεθος μπορεί να γίνει αντιληπτός σαν διόγκωση στον τράχηλο από τον ίδιο τον ασθενή ή το γιατρό ψηλαφητικά και να καθοριστούν ορισμένα χαρακτηριστικά (σκληρότητα, ευκίνητος, καθηλωμένος κλπ). Οι περισσότεροι όζοι γίνονται αντιληπτοί στο υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς, όπου εκτός από την ύπαρξή τους αναδεικνύεται το μέγεθος τους, ο αριθμός τους, αν είναι συμπαγείς ή κυστικοί, καθώς και άλλα χαρακτηριστικά τους. Το σπινθηρογράφημα του θυρεοειδούς αναγνωρίζει αν ένας όζος παράγει ορμόνες (θερμός) ή είναι μη λειτουργικός (ψυχρός). Μερικές φορές μπορεί να απαιτηθεί διενέργεια αξονικής (CT) ή μαγνητικής (MRI) τομογραφίας, για τη λήψη πληροφοριών σε σχέση με τις παρακείμενες δομές του τραχήλου ή την ύπαρξη διογκομένων λεμφαδένων. Η κυτταρολογική εξέταση με παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA), είναι μια απλή διαδικασία, η οποία συχνά γίνεται με τη βοήθεια υπερήχου και λαμβάνει υλικό από τον όζο για κυτταρολογική εξέταση για να διαπιστωθεί η ύπαρξη κακοήθειας ή όχι. Φυσικά, αρχικά ο προσδιορισμός των θυρεοειδικών ορμονών T₃ και Τ₄, αλλά κυρίως και της ρυθμιστικής υποφυσιακής ορμόνης για το θυρεοειδή, της TSH, είναι απαραίτητος.

Διενέργεια FNA

 

Πότε είναι ύποπτος για κακοήθεια ένας θυρεοειδικός όζος;

Αυξημένος κίνδυνος κακοήθειας για ένα θυρεοειδικό όζο υπάρχει στις εξής περιπτώσεις :

• Σκληρός και καθηλωμένος όζος ψηλαφητικά
• Εμφάνιση βράγχους φωνής και δύσπνοιας
• Ηλικία κάτω από 16 ετών και πάνω από 45
• Ύπαρξη μονήρους (μοναδικού) όζου
• Συμπαγής όζος μεγέθους πάνω από 1 εκατοστό
• Κυστικός όζος μεγέθους πάνω από 4 εκατοστά
• Ανδρικό φύλο (παρότι γενικά οι όζοι είναι συχνότεροι στις γυναίκες)
• Ταχεία αύξηση του μεγέθους του
• Ψυχρός όζος στο σπινθηρογράφημα

Ποια είναι η θεραπεία των θυρεοειδικών όζων;

Ένας θυρεοειδικός όζος ο οποίος δεν έχει χαρακτηριστικά ύποπτα για κακοήθεια πρέπει να παρακολουθείται κυρίως υπερηχογραφικά και αν προκαλεί ορμονικές διαταραχές, ο ασθενής να υποβάλλεται σε παρακολούθηση και διόρθωση των ορμονικών διαταραχών. Σε περίπτωση που τα χαρακτηριστικά του είναι ύποπτα για κακοήθεια, ή αυτή έχει τεκμηριωθεί με παρακέντηση και κυτταρολογική (FNA) ή το μέγεθος είναι τέτοιο που προκαλεί προβλήματα στον ασθενή, τότε η θεραπεία είναι χειρουργική και συνίσταται στην ολική θυρεοειδεκτομή. Η θυρεοειδεκτομή αποτελεί μια επέμβαση με μικρή νοσηρότητα, διάρκεια νοσηλείας και ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο. Στις μέρες μας υπάρχουν συσκευές (νευροδιεγέρτες), οι οποίες είναι υποβοηθητικές στην αναγνώριση των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων που νευρώνουν τις φωνητικές χορδές και έρχονται σε άμεση σχέση με το θυρεοειδή, έτσι ώστε ο τραυματισμός τους που παραδοσιακά θεωρούνταν η βασική επιπλοκή μετά την επέμβαση, να είναι εξαιρετικά σπάνιος. Μετά την αφαίρεση του αδένα, ο ασθενής λαμβάνει θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, ώστε να έχει επάρκεια θυρεοειδικών ορμονών.

Μετεγχειρητικές ουλές ολικής θυρεοειδεκτομής

 

Βρογχοκήλη

Βρογχοκήλη ονομάζεται γενικά η διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα. Μπορεί να αφορά απλή διόγκωση του αδένα που μπορεί να φτάσει μέχρι και 2-3 φορές μεγαλύτερος σε μέγεθος (απλή βρογχοκήλη), ή να συνοδεύεται από ύπαρξη πολλαπλών όζων (πολυοζώδης βρογχοκήλη). Οι αιτίες μπορεί να είναι ποικίλες, όπως η έλλειψη ιωδίου, η διαταραχή στη σύνθεση θυρεοειδικών ορμονών, διάφορες θυρεοειδίτιδες, μετά από κύηση κλπ. Οι ασθενείς μπορεί να έχουν φυσιολογική θυρεοειδική λειτουργία ή υποθυρεοειδισμό, ενώ σε περίπτωση που κάποιοι όζοι γίνουν αυτόνομοι και παράγουν ορμόνες, τότε έχουμε υπερθυρεοειδισμό και η πάθηση ονομάζεται τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη (νόσος του Plummer). Η βρογχοκήλη μπορεί να λάβει ιδιαίτερα μεγάλο μέγεθος και εκτός από αισθητικά προβλήματα να προκαλεί πίεση στις παρακείμενες δομές του τραχήλου (τραχεία – αεροφόρος οδός) ή και να επεκτείνεται πίσω από το στέρνο προς το θώρακα (καταδυόμενη βρογχοκήλη).

 

Πότε η βρογχοκήλη χρειάζεται χειρουργική επέμβαση;

Μικρές βρογχοκήλες συνήθως δεν απαιτούν χειρουργική θεραπεία. Χειρουργική θεραπεία απαιτουν μεγάλες σε μέγεθος βρογχοκήλες που προκαλούν κοσμητικά προβλήματα καθώς και πιεστικά φαινόμενα στην τραχεία και αναπνευστικά προβλήματα, βρογχοκήλες που επεκτείνονται προς το θώρακα (καταδυόμενες) και τοξικές πολυοζώδεις βρογχοκήλες που δεν ανταποκρίνονται σε άλλη θεραπευτική προσέγγιση.

Ποια είναι η χειρουργική θεραπεία της βρογχοκήλης;

Η θεραπεία συνίσταται στην ολική θυρεοειδεκτομή. Η θυρεοειδεκτομή αποτελεί μια επέμβαση με μικρή νοσηρότητα, διάρκεια νοσηλείας και ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο. Στις μέρες μας υπάρχουν συσκευές (νευροδιεγέρτες), οι οποίες είναι υποβοηθητικές στην αναγνώριση των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων που νευρώνουν τις φωνητικές χορδές και έρχονται σε άμεση σχέση με το θυρεοειδή, έτσι ώστε ο τραυματισμός τους που παραδοσιακά θεωρούνταν η βασική επιπλοκή μετά την επέμβαση, να είναι εξαιρετικά σπάνιος. Μετά την αφαίρεση του αδένα, ο ασθενής λαμβάνει θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, ώστε να έχει επάρκεια θυρεοειδικών ορμονών.

 

Μάθετε περισσότερα για τις χειρουργικές επεμβάσεις ενδοκρινών αδένων εδώ

Για να κλείσετε το δικό σας ραντεβού για εξέταση και εκτίμηση της δικής σας κατάστασης σχετικά με τους ενδοκρινείς αδένες, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον χειρουργό Χρήστο Χαρίση στη Θεσσαλονίκη στο 2316009932 ή με email στο charisissurg@gmail.com